شربت دیناری نیاک (Niak Dinari)

 شربت دیناری نیاک (Niak Dinari)

کبد یکی از حیاتی‌ترین اندام‌های بدن است که وظیفه پالایش خون، متابولیسم چربی‌ها و سم‌زدایی از بدن را بر عهده دارد. ضعف عملکرد کبد می‌تواند به تجمع چربی در بافت کبد (کبد چرب)، اختلال در ترشح صفرا، احساس سنگینی، تهوع و بی‌اشتهایی منجر شود. شربت دیناری نیاک (Dinari Syrup) فرآورده‌ای گیاهی است که بر پایه ترکیبی متوازن از گیاهان پاک‌کننده و تقویت‌کننده کبد شامل کاسنی، گل سرخ، نیلوفر، ریوند چینی، افتیمون، گل گاوزبان و زرشک تهیه شده و در منابع معتبر طب ایرانی به‌عنوان داروی مؤثر در رفع حرارت کبد، صفرا، پاکسازی خون و بهبود عملکرد گوارش و کبد چرب شناخته شده است.

 ترکیب دارویی و مشخصات فرآورده

• نام فرآورده: شربت دیناری نیاک (Niak Dinai Syrup)
• شکل دارویی: شربت در بطری‌های ۲۰۰ میلی‌لیتری
• ترکیبات فعال: کاسنی (Cichorium intybus)، گل سرخ (Rosa damascena)، نیلوفر (Nymphaea alba)، ریوند چینی (Rheum palmatum)، افتیمون (Cuscuta monogyna)، گل گاوزبان (Echium amoenum)، زرشک (Berberis vulgaris)
• رده درمانی: داروی گیاهی صفرا‌بر، تقویت‌کننده کبد و بهبوددهنده متابولیسم چربی‌ها
• تولیدکننده: شرکت داروسازی نیاک

ترکیبات مؤثره و اثرات فارماکولوژیک

کاسنی (Cichorium intybus)

• حاوی اینولین، لاکتوسین و اسیدهای فنولیک است که موجب تحریک ترشح صفرا، کاهش چربی خون و حفاظت از سلول‌های کبدی (hepatoprotective) می‌شود. مطالعات حیوانی و انسانی نشان داده‌اند عصاره کاسنی باعث کاهش ALT و AST در بیماران مبتلا به کبد چرب می‌شود (Pharmacognosy Rev, 2019).

گل سرخ (Rosa damascena)

• دارای فلاونوئیدها و آنتوسیانین‌ها با خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهاب است که در بهبود جریان خون کبدی و تعدیل مزاج صفراوی مؤثر است.

نیلوفر (Nymphaea alba)

• اثر خنک‌کننده و آرام‌بخش دارد و در طب سنتی برای تسکین التهاب و حرارت کبد و معده توصیه شده است.

ریوند چینی (Rheum palmatum)

• حاوی ترکیبات آنتراکینونی (مانند امودین و رئین) با خاصیت پاکسازی صفرا، تنظیم ترشحات گوارشی و بهبود متابولیسم چربی‌ها.
• در منابع علمی نیز اثر ضد التهابی و تنظیم آنزیم‌های کبدی آن تأیید شده است (J Ethnopharmacol, 2020).

افتیمون (Cuscuta monogyna)

• دارای لیگنان‌ها و فلاونوئیدهای آنتی‌اکسیدانی با اثر محافظت از سلول‌های کبدی و بهبود جریان خون در بافت کبد است.
• در منابع طب ایرانی برای پاکسازی صفرا و سودا توصیه شده است.

گل گاوزبان (Echium amoenum)

• دارای آلکالوئیدهای ملایم و موسیلاژ بوده و اثر آرام‌بخش اعصاب، ضد التهاب و تقویت‌کننده سیستم ایمنی دارد.
• به‌طور سنتی در ترکیبات صفراوی و ضد استرس کبدی استفاده می‌شود.

زرشک (Berberis vulgaris)

• حاوی بربرین است که با کاهش تجمع چربی در کبد و بهبود حساسیت انسولینی، اثر ضد کبد چرب و تنظیم‌کننده متابولیسم گلوکز و چربی‌ها دارد (Front Pharmacol, 2021).

شواهد علمی و منابع پژوهشی

نوع مطالعه: Clinical – Chicory extract

کاهش آنزیم‌های کبدی و بهبود ALT, AST در کبد چرب

منبع: Pharmacognosy Rev, 2019

نوع مطالعه: Animal – Berberine

کاهش تجمع چربی در کبد و بهبود مقاومت انسولین

منبع: Front Pharmacol, 2021

نوع مطالعه: Clinical – Rheum palmatum

بهبود عملکرد کبد و تنظیم آنزیم‌ها در اختلالات صفراوی

منبع: J Ethnopharmacol, 2020

نوع مطالعه: Traditional review

اثر ترکیبی کاسنی، ریوند و افتیمون در پاکسازی صفرا

منبع: Canon of Avicenna; Makhzan al-Advieh

عوارض جانبی

• در دوز درمانی ایمن است.
• در برخی افراد حساس، ممکن است تهوع یا ناراحتی گوارشی خفیف بروز کند.

ایمنی و احتیاطات مصرف

• در صورت حساسیت به یکی از ترکیبات گیاهی از مصرف دارو خودداری شود.
• در دوران بارداری و شیردهی با احتیاط و زیر نظر پزشک مصرف شود.
• در بیماران با افت فشار خون یا اسهال مزمن، مصرف باید با احتیاط باشد.

جمع‌بندی

شربت دیناری نیاک فرآورده‌ای گیاهی و علمی است که با ترکیب دقیق گیاهان صفرا‌بر، ضد التهاب و آنتی‌اکسیدان، موجب بهبود عملکرد کبد، کاهش چربی و سم‌زدایی طبیعی بدن می‌شود. با توجه به ایمنی بالا و تأثیر ملایم، گزینه‌ای مناسب برای درمان حمایتی بیماران مبتلا به کبد چرب و اختلالات صفراوی است.

منابع منتخب

1. Avicenna. Canon of Medicine, Chapter on Liver and Bile Disorders.
2. عقیلی خراسانی. مخزن‌الادویه – باب کاسنی، ریوند، زرشک و افتیمون.
3. Pharmacognosy Rev. 2019 – Chicory extract and hepatoprotective effects.
4. J Ethnopharmacol. 2020 – Rheum palmatum on liver enzyme modulation.
5. Front Pharmacol. 2021 – Berberine in fatty liver management.